Δημοσιεύτηκε την 31η Ιουλίου 2017 στο ΦΕΚ 107 Α’ ο Νόμος 4483/2017 για τους ΟΤΑ με τον οποίο καθίσταται και πάλι υποχρεωτική η επισύναψη σε κάθε μεταβιβαστικό συμβόλαιο βεβαίωσης του οικείου ΟΤΑ περί μη οφειλής ΤΑΠ. Η επαπειλούμενη κύρωση είναι η ακυρότητα των συμβολαίων που θα συνταχθούν χωρίς τη βεβαίωση αυτή, μια κύρωση που αποπνέει κυριολεκτικά «νομική βαρβαρότητα», όπως τόνισε ο Πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ κ. Στράτος Παραδιάς στην ομιλία του στη σχετική Κοινοβουλευτική Επιτροπή, διερωτώμενος σε τι φταίει ο ανύποπτος αγοραστής να χάσει το σπίτι του, αν ο συμβολαιογράφος λησμονήσει την επισύναψη της βεβαίωσης αυτής...

Η διάταξη αυτή (άρθρο 59) ισχύει αυτόματα από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, χωρίς καμιά μεταβατική περίοδο, με αποτέλεσμα, επειδή δεν έχει εκδοθεί, και ούτε κανείς πότε θα συμβεί αυτό, σχετική εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών, ούτε οι υπηρεσίες των ΟΤΑ εφαρμόζουν νέες νομικές διατάξεις όταν δεν τους έχει κοινοποιηθεί και η σχετική εγκύκλιος, να υπάρξει πρακτική αδυναμία σύνταξης μεταβιβαστικών συμβολαίων για ικανό χρονικό διάστημα.

Με την ισχύ της διάταξης αυτής ο φόβος μας είναι ότι θα αναβιώσει το απαράδεκτο  φαινόμενο που είχε παρατηρηθεί κυρίως σε μικρούς ΟΤΑ, της αδικαιολόγητης και ετσιθελικής μη χορήγησης της βεβαίωσης αυτής σε ιδιοκτήτες οικοπέδων ως μέσο πίεσής τους για να μην ανοικοδομήσουν, ή για να τα εκχωρήσουν στον ίδιο το Δήμο με μικρό ή και χωρίς αντάλλαγμα!

Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται σε έως και 23 ο αριθμός των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη σύνταξη συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων, ενώ αναμένεται περαιτέρω διόγκωσή του από την εφαρμογή των διατάξεων περί «ταυτότητας κτιρίου» με το υπό κατάθεση πολεοδομικό νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, στο οποίο θα προβλέπεται και η δυνατότητα κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή να ακυρώνει κάθε μίσθωση ακινήτου επικαλούμενος πραγματική ή φανταστική πολεοδομική αυθαιρεσία του, με αποτέλεσμα να διαλυθεί η μισθωτική αγορά και να φορτωθούν οι πολεοδομίες με χιλιάδες καταγγελίες.

ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΤΑΠ: Τα ακίνητα επί των οποίων επιβάλλεται υπέρ των Δήμων Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ),  προσδιορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 (εδ. α και β) του ν.2130/1993, σύμφωνα με τις οποίες:

«Από 1^ης Ιανουαρίου 1993 επιβάλλεται υπέρ των δήμων και κοινοτήτων  τέλος, το οποίο υπολογίζεται επί της αξίας της ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται εντός της διοικητικής τους περιφέρειας κατά τις ακόλουθες διακρίσεις: α] Στα πάσης φύσεως ακίνητα που βρίσκονται εντός  εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εντός των ορίων οικισμών υφιστάμενων προ του έτους 1923 ή εντός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων. β] Στα κάθε είδους κτίσματα που βρίσκονται εκτός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εκτός των ορίων οικισμών υφιστάμενων  προ τους έτους 1923 ή εκτός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων» .

Οι ανωτέρω  διατάξεις ουδέποτε καταργήθηκαν και εξακολουθούν να ισχύουν.  Η μόνη διάταξη που είχε  καταργηθεί είναι  η παρ. 18 του άρθρου 24 του ν.2130/1993, που ορίζει τις υποχρεώσεις των συμβολαιογράφων για προσάρτηση της σχετικής βεβαίωσης, η οποία  και επανήλθε αυτούσια, χωρίς καμία μεταβολή στο λεκτικό της, με  ισχύ από 31-07-2017. Συνεπώς δεν απαιτείται προσάρτηση βεβαίωσης περί μη οφειλής Τ.Α.Π. στη μεταβίβαση  αγροτεμαχίου. Εάν εντός αυτού υπάρχει  κτίσμα, επιβάλλεται τέλος μόνο για το κτίσμα, για το οποίο και εκδίδεται η σχετική βεβαίωση. Επίσης δεν επιβάλλεται τέλος ακίνητης περιουσίας στο δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης ανοικτών θέσεων στάθμευσης, σύμφωνα με γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ.

ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ: Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 8 του ν.4178/2013, «για τις αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες χρήσεις προ της 28-11-2011, που εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων, με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ….  δεν οφείλονται αναδρομικά πρόστιμα και τέλη, όπως το τέλος ακίνητης περιουσίας, καθαριότητας κ.λ.π.». Με τη διάταξη  αυτή ορίζεται ρητά ότι απαγορεύεται η αναδρομική επιβολή Τ.Α.Π.  επί των  αυθαιρέτων. Παρά το γεγονός ότι με το άρθρο 32 του ν.4304/2014, εισάγεται εικοσαετής  παραγραφή για τις  αποδόσεις φόρων και λοιπών τελών στους Ο.Τ.Α., η διάταξη της παρ. 18 του άρθρου 24 του ν.4178/2013,  είναι ειδική  και εξακολουθεί να ισχύει, εφόσον δεν καταργήθηκε ρητά με άλλη ειδική διάταξη. 

Επισυνάπτουμε τον πλήρη κατάλογο των ισχυόντων έως 23, πλέον,  απαιτουμένων δικαιολογητικών, με μέσο όρο 11 δικαιολογητικών για κάθε συνήθη δικαιοπραξία.

* ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΙ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Ιούλιος 2017

Προς ενημέρωση παραθέτουμε έναν συνοπτικό ενδεικτικό κατηγοριοποιημένο κατάλογο των ισχυόντων εγγράφων που κατά περίπτωση απαιτούνται για τη σύνταξη μεταβιβαστικού συμβολαίου ακινήτων (συνήθως δέκα δικαιολογητικά ανά συμβόλαιο!!!). Με σχέδιo νόμoy τoy Υπουργείoυ Ενέργειας προβλέπεται να προστεθούν και άλλα έγγραφα που αφορούν την «Ταυτότητα Κτιρίου» και το "Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος"!!!!

Ο πλήρης κατάλογος στην ιστοσελίδα μας www.pomida.gr

Α. Πιστοποιητικά/δηλώσεις για μη οφειλή προς το δημόσιο:

1. ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ ΠΩΛΗΤΗ ν. 1882/1990. Σε κάθε μεταβιβαστικό συμβόλαιο ακινήτου, επαχθούς ή χαριστικής αιτίας, τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, τη διανομή κοινών ακινήτων, την ανταλλαγή ακινήτων και τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή τροποποίησης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, ή, μόνο σε συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου ή σύστασης εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, αντί του ανωτέρω αποδεικτικού ενημερότητας, βεβαίωση οφειλής του μεταβιβάζοντος προς το Δημόσιο, με τον όρο της παρακράτησης του ποσού της οφειλής από το τίμημα της αγοραπωλησίας και της απόδοσής του στο Δημόσιο από τον συμβολαιογράφο ή την Αρχή ή το Πιστωτικό Ίδρυμα, που θα χορηγήσει το δάνειο.
2. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΦΙΑ, ν 4174/2013. Σε κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία, με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται, από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό και σε αποδοχή κληρονομιάς, για τα τελευταία πέντε έτη, ότι ο φορολογούμενος για το ακίνητο αυτό έχει εξοφλήσει τον αναλογούντα φόρο βάσει δήλωσης όλων των αναγραφόμενων ετών/έχει απαλλαγεί βάσει δήλωσης και για τα ίδια ως άνω οριζόμενα έτη έχει εξοφλήσει τον ΦΑΠ και τον ΕΝΦΙΑ/έχει ρυθμίσει ή διαζευκτικά ή σωρευτικά με το παραπάνω πιστοποιητικό.
3. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ Δ.Ο.Υ. ΠΕΡΙ ΜΗ ΟΦΕΙΛΗΣ ΦΟΡΟΥ ΚΛΗΡΟΝ.-ΔΩΡΕΑΣ, ν 2961/2001. Σε κάθε συμβόλαιο με το οποίο μεταβιβάζεται η κυριότητα ή συστήνεται εμπράγματο δικαίωμα σε ακίνητο ή κινητό που αποκτήθηκε αιτία θανάτου ή δωρεάς ή γονικής παροχής ή προίκας, καθώς και όταν εξοφλείται ή εκχωρείται εν όλω ή εν μέρει απαίτηση που αποκτήθηκε από κάποια από τις πιο πάνω αιτίες.
4. ΔΗΛΩΣΗ ΦΟΡΟΥ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ή Φ.Π.Α. στη Δ.Ο.Υ. ακινήτου και διπλότυπα είσπραξης φόρου για το συμβόλαιο.
5. ΔΗΛΩΣΗ ΦΟΡΟΥ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ  ν. 4152/2013 στη Δ.Ο.Υ.  εισοδήματος πωλητή, αν απέκτησε το πωλούμενο ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία μετά την 1-1-2013 (υπό αναστολή μέχρι την 31-12-2016).

Β. Πιστοποιητικά / δηλώσεις για μη οφειλή προς Ο.Τ.Α. κλπ.

1. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΔΗΜΟΥ ΠΕΡΙ ΜΗ ΟΦΕΙΛΗΣ ΤΑΠ, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου.
2. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΔΗΜΟΥ ΠΕΡΙ  ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ή ΜΗ ΟΦΕΙΛΗΣ ΕΙΣΦΟΡΑΣ ΣΕ ΧΡΗΜΑ ν. 1337/1983. Σε κάθε δικαιοπραξία εν ζωή και σε αποδοχή κληρονομιάς που αφορά ακίνητο που εντάχθηκε στο σχέδιο σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1337/1983.
3. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ. Σε κάθε μεταβιβαστικό συμβόλαιο ακινήτου, επαχθούς ή χαριστικής αιτίας του μεταβιβάζοντος εκδοθείσα από το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.), άλλως υπεύθυνη δήλωση ότι εμπίπτει σε εξαίρεση και δεν απαιτείται.

Γ. Βεβαιώσεις μηχανικών, μηχανολόγων, τοπογράφων κλπ.

1. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ν.4178/2013, του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, και σε περίπτωση τακτοποίησης αυθαιρεσιών, βεβαίωση περαίωσης διαδικασίας υπαγωγής στις διατάξεις του Ν. 4178/2013 με εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου ή ποσοστού 30% αυτού και κάτοψη του ακινήτου
2.  ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗ ν. 3661/2008, για την ενεργειακή απόδοση κτιρίου, Ν. 3661/2008, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και άρθρο 4 του Ν.4122/2013.
3. ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟ α) Εξαρτημένο από κρατικές συντεταγμένες που συνοδεύει τη βεβαίωση του Ν. 4178/2014, και β)  εξαρτημένο  από κρατικές συντεταγμένες τοπογραφικό διάγραμμα γεωτεμαχίου τοπογράφου, λόγω διατάξεων του Ν. 651/1975.
4. ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ ν.4178/2013 περί πολεοδομικής νομιμότητας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου.
5. ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ, αν ακίνητο κτίστηκε μετά τις 14-3-1983, άλλως υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη, ν.1337/1983.
6. ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΕΡΑΙΩΣΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3843/2010

Δ. Έγγραφα από το Εθνικό Κτηματολόγιο

1. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ν. 2664/1998, αν βρίσκεται εντός κτηματολογίου ή εντός Κτηματολογίου Πρωτευούσης (περιοχή Καλλιθέας και εν μέρει Π. Φαλήρου).
2. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΜΕΝΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ του αρμόδιου Γραφείου Κτηματογράφησης, ότι το γεωτεμάχιο έχει περιληφθεί στα προσωρινά κτηματολογικά στοιχεία της ανάρτησης του Εθνικού Κτηματολογίου.

Ε. Πιστοποιητικά για δασικά-παραμεθόρια ακίνητα

1. ΠΡΑΞΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟΥ με το συνημμένο σε αυτή τοπογραφικό διάγραμμα, από την οποία προκύπτει ότι η μεταβιβαζόμενη έκταση,  χαρακτηρίζεται ως μη δασική, εμπίπτουσα στις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 3 Ν. 998/79, ή δασική, καθώς επίσης και ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΙΑΣ του Δασαρχείου, όπου απαιτείται.
2. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟΥ ΠΕΡΙ «ΑΚΑΙΑΣ» των μεταβιβαζόμενων ιδιωτικών δασών, ν. 998/1979.
3. ΔΗΛΩΣΗ ΑΡΘ. 72 ν. 998/1979 ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ή ΔΑΣΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 50 ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ, από την οποία προκύπτει ότι “@ο μεταβιβάζων! @δήλωσε! ότι @προτίθεται! να @μεταβιβάσει! την ανωτέρω έκταση προς τον αγοραστή ή και σε έτερο πρόσωπο, αντί ελαχίστου τιμήματος xxxΕυρώ, κατά δήλωση δε @του! @πωλητή! παρήλθε η προθεσμία του ενός (1) μηνός (ή τεσσάρων μηνών) χωρίς το Δημόσιο να ασκήσει το δικαίωμα προτιμήσεως».
4. ΑΔΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΑΤΑΤΜΗΣΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ, σύμφωνα με την οποία επιτρέπει την εν λόγω κατάτμηση δασικής έκτασης σύμφωνα με το άρθρο 60 του Ν.Δ. 86/1969.
5. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΑΣΩΝ ή ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ το οποίο ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ Η ΜΕΤΑΒΙΒΑΖΟΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΡΤΗΘΕΙ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ Ν.3889/2010.
6. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΡΙ ΑΡΣΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΣΕ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ του άρθρου 26 του Ν. 1892/1990 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 114 του Ν. 3978/2011 από φυσικά και νομικά πρόσωπα με έδρα εκτός των κρατών μελών Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών, ν.1892/1990.
7. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΕΓΓΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ (Τ.Ο.Ε.Β.), σύμφωνα με το άρθρο 65 του Ν. 2538/1997, η από την οποία προκύπτει ότι για το μεταβιβαζόμενο αγροτεμάχιο δεν υπάρχει καμία οφειλή από αρδευτικά τέλη και εισφορές από το μεταβιβάζοντα προς τον Οργανισμό αυτό σε περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται εντός λειτουργούντος οργανισμού εγγείων βελτιώσεων.

ΣΤ. Δικαιολογητικά για γονικές παροχές – δωρεές

 ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ εκτός από εκείνα με τους αριθμούς  4, 5, 9, 10β -εκτός αν το αγροτεμάχιο εντός Ζ.Ο.Ε. κτλ- και 21. Η φορολογική δήλωση  (αρ. 5) αντικαθίσταται από τη Δήλωση Φόρου Γονικής Παροχής/Δωρεάς.

Ζ. Δικαιολογητικά για αποδοχές κληρονομίας

ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ εκτός από εκείνα με αριθμούς 1, 3, 4, 5, 6β, 7, 8, 9, 10, 11, 12 -ως εκ περισσού γιατί  αποδοχή αυθαιρέτων επιτρέπεται-, 13, 16 -προς ασφάλεια των συναλλαγών-, 17, 18, 19, 20, 21, 22. Η φορολογική δήλωση  (αρ. 5) αντικαθίσταται από τη Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς.