Εγκύκλιος της ΑΑΔΕ η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζει τα κριτήρια για όσους δικαιούνται εκπτώσεις ή πλήρη απαλλαγή για τον ΕΝΦΙΑ 2019.  

Συγκεκριμένα για την έκπτωση 50% ή την απαλλαγή από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων τα κριτήρια δεν αλλάζουν σε σύγκριση με το 2018 . Έτσι λοιπόν: 

Εκπτωση 50%.

1. Δικαιούχος απαλλαγής από το 50% του ΕΝΦΙΑ είναι κάθε φορολογούμενος που πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Στο μισό φόρο που θα πληρώσει αυτή η κατηγορία φορολογούμενων που αριθμεί περίπου 1.330.000 πολίτες θα φανεί φέτος και η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ από το 30% έως και 20% ανάλογα με την αξία της ακίνητης περιουσίας. 

Απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ

Πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ χορηγείται στις οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος, και

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

Η πλήρης απαλλαγή αφορά περίπου 70.000 νοικοκυριά.

Υπολογισμός εισοδημάτων

Δυστυχώς για άλλη μια χρονιά τα εισοδηματικά κριτήρια, με βάση τα οποία δίνεται η έκπτωση του 20% ή η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ είναι από εξαιρετικά αυστηρά έως και άδικα. Τούτο διότι για το προσδιορισμό του ΕΝΦΙΑ στο οικογενειακό εισόδημα, υπολογίζονται ακόμη και εισοδήματα τα οποία είναι έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα, όπως οι αποζημιώσεις απολύσεων, καθώς επίσης και ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και δεν υπόκεινται καν σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως είναι τα επιδόματα στήριξης τέκνων, τα ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, τα επιδόματα ανεργίας, το ΕΚΑΣ και τα προνοιακά επιδόματα των αναπήρων.

Όλα αυτά τα ποσά θα προστίθενται στα λοιπά -δηλωθέντα για το έτος 2018- εισοδήματα των φορολογουμένων τα οποία υπόκεινται κανονικά σε φόρο ή φορολογούνται αυτοτελώς, δηλαδή στους μισθούς, τις συντάξεις, τα ενοίκια, τα κέρδη από επιχειρήσεις, τους τόκους καταθέσεων κ.λπ. Τέλος σε πάρα πολλές περιπτώσεις θα προστίθεται στο άθροισμα που θα έχει προκύψει και τυχόν επιπλέον διαφορά εισοδήματος λόγω υψηλών τεκμηρίων διαβίωσης.

Οι νέες μειώσεις 10-30% του νόμου 4621/2019

Μειωμένα κατά 10% έως 30% σε σύγκριση με το ύψος στο οποίο ανέρχονταν πέρυσι θα είναι τα ποσά του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) που θα αναγράφουν τα εκκαθαριστικά σημειώματα του φόρου αυτού για το τρέχον έτος, τα οποία θα λάβουν περί τα τέλη Αυγούστου ή τις αρχές Σεπτεμβρίου περισσότερα από 5,8 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 4621/2019 που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, ο ΕΝΦΙΑ που πρέπει να καταβληθεί για το 2019 από τα φυσικά πρόσωπα θα είναι μειωμένος:

α) κατά 30% για κάθε φορολογούμενο με ακίνητα συνολικής αξίας έως 60.000 ευρώ,
β) κατά 27% για κάθε φορολογούμενο που κατέχει ακίνητα συνολικής αξίας πάνω από 60.000 ευρώ και μέχρι 70.000 ευρώ,
γ) κατά 25% για κάθε φορολογούμενο με ακίνητα συνολικής αξίας πάνω από 70.000 ευρώ και μέχρι 80.000 ευρώ,
δ) κατά 20% για κάθε φορολογούμενο που κατέχει ακίνητα συνολικής αξίας πάνω από 80.000 ευρώ και μέχρι 1.000.000 ευρώ και
ε) κατά 10% για κάθε φορολογούμενο με ακίνητα αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ.

Οι παραπάνω μειώσεις θα ισχύσουν τόσο στον κύριο ΕΝΦΙΑ, που επιβάλλεται σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, όσο και στον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ που επιβαρύνει επιπρόσθετα όσους κατέχουν ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ.

Για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του 2019 θα ληφθούν υπ’ όψιν οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων που ίσχυσαν πέρυσι, κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του 2018. Επιπλέον, στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας που λαμβάνεται υπ’ όψιν για τον προσδιορισμό των μειώσεων δεν περιλαμβάνεται η αξία των εδαφικών εκτάσεων εκτός ορίων σχεδίων πόλεων ή οικισμών (αγρών, αγροτεμαχίων κ.λπ.) που κατέχουν οι φορολογούμενοι. Συνεχιζεται δηλαδή η φορολογική ...ασυλία της εκτός σχεδίου ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα να μην καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος που βαρύνει την αστική και μόνον περιουσία.

Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος της μείωσης του φετινού ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων εκτιμάται στα 470 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό τα 265 εκατ. ευρώ είχαν ήδη υπολογιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση όταν νομοθέτησε τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% για όσους έχουν ακίνητη περιουσία αξίας μέχρι 60.000 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 205 εκατ. ευρώ είναι το πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος το οποίο προκαλείται από τις διατάξεις για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% έως 27% για όσους έχουν ακίνητη περιουσία αξίας πάνω από 60.000 ευρώ. Δεδομένου ότι η εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται περίπου στο 80%, το συνολικό ποσό που εκτιμάται ότι θα εισπραχθεί τελικά θα είναι μειωμένο περίπου κατά 470 εκατ. ευρώ, από 2,17 δισ. ευρώ το 2018 σε 1,7 δισ. ευρώ το 2019.

Εκκαθάριση και πληρωμή του ΕΝΦΙΑ 2019
Η έκδοση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων έτους 2019 θα πραγματοποιηθεί πιθανότατα στις αρχές του Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου.

Τα εκκαθαριστικά θα αναρτηθούν από την ΑΑΔΕ στους λογαριασμούς των φορολογουμένων στο σύστημα TAXISnet το αργότερο έως το τέλος Αυγούστου. Οι φορολογούμενοι θα μπορούν να τα «κατεβάσουν» αφού εισέλθουν στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Ε9 – Περιουσιολόγιο» του συστήματος TAXISnet.

Το ποσό του ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων το οποίο θα αναγράφει κάθε εκκαθαριστικό θα πρέπει να εξοφληθεί σε πέντε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2019 και οι επόμενες τέσσερις έως τις 31 Οκτωβρίου 2019, 29 Νοεμβρίου 2019, 31 Δεκεμβρίου 2019 και 31 Ιανουαρίου 2020, αντίστοιχα.