Παράταση της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο χωρίς το πρόστιμο των έως 2000 ευρώ προβλέπει ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή αμέσως μετά τις εκλογές, με το νόμο 5046/2023  για την «Κύρωση της από 12.6.2023 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών αναγκών προστασίας της δημόσιας υγείας, κλπ.».

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, η διάταξη επιδιώκει να απαλλάξει τους πολίτες
της χώρας από την οικονομική επιβάρυνση του προστίμου της
μη εμπρόθεσμης δήλωσης των ακινήτων τους κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης, για πέντε επιπλέον μήνες, ήτοι έως 31.12.2023, ώστε να μπορέσουν να κατοχυρώσουν χωρίς κόστος τις ιδιοκτησίες τους, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τους χρονικούς όσο
και τους οικονομικούς περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία
του κορωνοϊού τα προηγούμενα δύο έτη.

Με την ίδια διάταξη παρατείνεται η απαγόρευση απόσπασης, μετάταξης και μετακίνησης του προσωπικού του Κτηματολογίου έως το τέλος του 2025. «Δεδομένου ότι έχει τεθεί ως κεντρικός κυβερνητικός στόχος η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου έως το 2025, θα πρέπει το
ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να έχει στη συνεχή διάθεσή του το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού του ώστε να μπορεί
να εργαστεί απρόσκοπτα για τον εθνικής σημασίας στόχο
ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης και παροχής ποιοτικών
ψηφιακών υπηρεσιών στους πολίτες», αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση.

Η διάταξη (άρθρο 38 του νόμου) που ψηφίστηκε από τη Βουλή προβλέπει συγκεκριμένα ότι:

Άρθρο 38
Παρατάσεις ρυθμίσεων αρμοδιότητας του Ν.Π.Π.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» Τροποποίηση παρ. 8 άρθρου 2 ν. 2308/1995 και παρ. 1 άρθρου 18 ν. 4821/2021

1. Στo όγδοο εδάφιο της περ. α ́ της παρ. 8 του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 (Α ́ 114) τροποποιείται η προθεσμία έκδοσης της κοινής υπουργικής απόφασης για την επιβολή προστίμου σε περίπτωση εκπρόθεσμης δήλωσης εγγραπτέων δικαιωμάτων και η παρ. 8 του άρθρου 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«8. α) Αν δεν υποβληθεί δήλωση, απαγορεύεται η κατάρτιση εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε, καθώς και η χορήγηση άδειας οικοδομής στο όνομα εκείνου που παρέλειψε να υποβάλει τη δήλωση. Το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης μνημονεύεται και επισυνάπτεται στο συμβόλαιο, μνημονεύεται στην οικοδομική άδεια και τηρείται στον φάκελο της αρμόδιας για την έκδοση της άδειας υπηρεσίας. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα επιβάλλεται πρόστιμο. Το πρόστιμο υπολογίζεται βάσει του είδους του εγγραπτέου δικαιώματος που δηλώνεται της αξίας των ακινήτων, βάσει του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού αυτής, καθώς και του χρόνου κατά τον οποίον καθυστέρησε η υποβολή της δήλωσης σε σχέση με την προθεσμία που καθορίζεται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 5. Το πρόστιμο για δικαιώματα κυριότητας (ψιλής και πλήρους) και επικαρπίας υπολογίζεται για το σύνολο των ακινήτων που δεν έχουν δηλωθεί εμπροθέσμως ακόμη και στις αγροτικές περιοχές της υποπερ. αα ́ της περ. α ́ της παρ. 10, βάσει υπολογισμού του προστίμου αποτελεί η αξία του δικαιώματος που δηλώνεται. Η βάση υπολογισμού αντιστοιχεί σε ποσό που δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριακοσίων (300) και ανώτερο των δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η οποία δημοσιεύεται έως την 31η.12.2023 ορίζονται ο ειδικότερος τρόπος υπολογισμού του προστίμου ανά είδος δικαιώματος, συμπεριλαμβανομένου του συντελεστή προσαύξησης λόγω καθυστέρησης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Η απόφαση αρχίζει να ισχύει έναν (1) μήνα μετά τη δημοσίευσή της. Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας καταβολής προστίμου, αυτό εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..

β) Οποιαδήποτε απαγόρευση και ακυρότητα από την εφαρμογή της παρούσας αίρεται είτε με την εκ των υστέρων υποβολή δήλωσης από εκείνον που παρέλειψε να την υποβάλει εμπροθέσμως, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποξενώθηκε πλήρως από το δικαίωμά του επί του ακινήτου είτε από εκείνον που αποκτά εγγραπτέο δικαίωμα με την παραπάνω δικαιοπραξία. Η υποβολή των δηλώσεων αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση, η οποία εκδίδεται ατελώς από το αρμόδιο γραφείο κτηματογράφησης. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, της οποίας το περιεχόμενο περιλαμβάνεται στην ανακοίνωση για την ανάρτηση που προβλέπεται στο άρθρο 4, καθορίζεται η ημερομηνία μέχρι την οποία είναι επιτρεπτή η υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων στην περιοχή που κτηματογραφείται. Με όμοια απόφαση, η προθεσμία αυτή μπορεί να παρατείνεται. Αποφάσεις του Δ.Σ. του Ν.Π.Δ.Δ. Ελληνικό Κτηματολόγιο που εκδόθηκαν μετά την 9η.12.2020 και έως την 18η.6.2021, δυνάμει των οποίων αποφασίστηκε η παράταση της προθεσμίας υποβολής εκπρόθεσμων δηλώσεων σε κτηματογραφούμενες περιοχές, θεωρούνται έγκυρες από τη δημοσίευσή τους.»

2. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 4821/2021 (Α ́ 134) τροποποιείται η προθεσμία εξαίρεσης από τη δυνατότητα απόσπασης, μετάταξης και μετακίνησης του προσωπικού του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» σε άλλον φορέα του δημοσίου τομέα και η παρ. 1 του άρθρου 18 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, το προσωπικό του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» εξαιρείται από τη δυνατότητα απόσπασης, μετάταξης και μετακίνησης καθ’ οιονδήποτε τρόπο σε άλλον Φορέα του Δημόσιου Τομέα έως την 31η.12.2025. Η εξαίρεση του πρώτου εδαφίου δεν καταλαμβάνει αποφάσεις μετάταξης που είχαν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως έως και την 31η Αυγούστου 2021 ή εκκρεμείς αποφάσεις μετάταξης που είχαν αποσταλεί στο Εθνικό Τυπογραφείο για δημοσίευση και λάβει Κωδικό Αριθμό Δημοσίευσης (ΚΑΔ) έως την ως άνω ημερομηνία.»

Στο μεταξύ, την έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας «Ηλεκτρονική υποβολή συμβολαίων από πολίτες και νομικά πρόσωπα» του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» ανακοίνωσαν το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Κτηματολόγιο, από τα μέσα Ιουλίου.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε μέσω της νέας υπηρεσίας όλοι οι πολίτες έχουν πλέον τη δυνατότητα να υποβάλλουν ψηφιακά οι ίδιοι τις αιτήσεις καταχώρισης των συμβολαιογραφικών τους πράξεων, βάζοντας έτσι τέλος σε φαινόμενα μεγάλης αναμονής έξω από τα κτηματολογικά γραφεία.

Η νέα ψηφιακή πλατφόρμα στοχεύει στη δραστική μείωση των “ουρών” που παρατηρούνται διαχρονικά στα Κτηματολογικά γραφεία της χώρας και στη διευκόλυνση των συναλλαγών μεταξύ πολιτών και κράτους. Η διαδικασία της ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης είναι απλή, σύντομη και ολοκληρώνεται, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία σε Κτηματολογικό Γραφείο.

Πρόσβαση στην υπηρεσία έχουν το σύνολο των πολιτών μέσω του https://ktimatologio.gov.gr με  τη χρήση των προσωπικών κωδικών taxisnet.

Τι πρέπει να γνωρίζει ο πολίτης:

Η υπηρεσία αφορά στις αιτήσεις καταχώρησης συμβολαιογραφικών πράξεων στο κτηματολόγιο από τους ίδιους τους συμβαλλόμενους.

Η ψηφιακή υποβολή αφορά περιοχές κάλυψης όπου λειτουργούν Κτηματολογικά Γραφεία.

Το πιστοποιητικό Καταχώρισης για την ίδια πράξη χορηγείται ψηφιακά σε μορφή PDF.

Η εισαγωγή στην εφαρμογή πραγματοποιείται με κωδικούς taxisnet.

Η καταχώρηση των ηλεκτρονικών αιτήσεων και ο έλεγχος πληρότητας εγγράφων γίνεται ψηφιακά οποιαδήποτε ημέρα και ώρα, η δυνατότητα υποβολής όμως είναι ενεργή μόνο τις ώρες λειτουργίας των Κτηματολογικών Γραφείων 08.30 – 13.30 ώστε να μην παραβιάζεται η αρχή της χρονικής προτεραιότητας για την ασφάλεια των συναλλαγών στα ακίνητα.

Στάδια εξέλιξης καταχώρισης

1. Υποβάλλεται η αίτηση για το αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο ή Υποκατάστημα του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο.

2. Πραγματοποιείται έλεγχος νομιμότητας και εφόσον το αίτημα γίνει δεκτό, το αρμόδιο γραφείο προχωράει στην τιμολόγηση.

3. Αποστέλλεται ενημερωτικό email σχετικά με την έκδοση του «Εντύπου Οφειλής» και το οφειλόμενο ποσό πρέπει να εξοφληθεί εντός δύο εργάσιμων ημερών, από την ημερομηνία που αναγράφεται στο έντυπο. Σε αντίθετη περίπτωση, η αίτηση απορρίπτεται.

4. Καταβάλλεται το ποσό που αναγράφεται στο «Έντυπο Οφειλής» μέσω τραπέζης ή web – banking.

5. Μετά την ολοκλήρωση της καταχώρησης της πράξης εκδίδεται το Πιστοποιητικό Καταχώρισης στην περίπτωση που αυτό έχει ζητηθεί.

Σε κάθε στάδιο, παρέχεται η δυνατότητα παρακολούθησης των αιτήσεων που υποβλήθηκαν και αποστέλλεται ενημερωτικό email στον αιτούντα.

Στην εφαρμογή υπάρχουν αναρτημένες αναλυτικές οδηγίες χρήσης.

Πληροφορίες σχετικά με τη συγκεκριμένη υπηρεσία δίνονται από Δευτέρα έως Παρασκευή στο τηλέφωνο 210-61 43 804 από 8:30 έως 16:30.

Η απόφαση του Κτηματολογίου

Η σχετική απόφαση του ΔΣ της Ελληνικό Κτηματολόγιο, με τίτλο: «Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων από φυσικά και νομικά πρόσωπα για την εγγραφή πράξεων στα τηρούμενα κτηματολογικά βιβλία στα Κτηματολογικά Γραφεία και στα Υποκαταστήματα του Ν.Π.Δ.Δ. Ελληνικό Κτηματολόγιο – Τροποποίηση της υπ’ αρ. 61/16/10.04.2019 (Β’ 1390) απόφασης του Δ.Σ. του Ν.Π.Δ.Δ. Ελληνικό Κτηματολόγιο», την οποία υπογράφει ο πρόεδρος της Ελληνικό Κτηματολόγιο Δημήτρης Σταθάκης, όπως δημοσιεύεται στο ΦΕΚ, (Τεύχος Β΄ Αρ. Φύλλου 4539, της 17ης  Ιουλίου 2023) αναφέρει τα εξής:

Στο τέλος του «Άρθρου 1 Α» της υπ’αρ. 61/16/10.04.2019 (Β’ 1390) απόφασης του Δ.Σ. του Ν.Π.Δ.Δ. Ελληνικό Κτημα­τολόγιο, όπως προστέθηκε με το Άρθρο 1 της υπ’ αρ. 101/ 16/28.05.2020 (Β’ 2681) ίδιας απόφασης, προστίθεται παρ. 14 ως εξής:

«14. Η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων για την εγγραφή πράξεων σύμφωνα με τα άρθρα 12 και 14 παρ. 1 του ν. 2664/1998 που περιέχονται σε συμβο­λαιογραφικά έγγραφα, καθώς και των συνυποβαλλομένων με αυτές εγγράφων, όπως αυτά ορίζονται στον ίδιο νόμο και στην κείμενη νομοθεσία, δύναται να διενεργείται, με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών που διαχειρίζεται ο Φορέας Ελληνικό Κτηματολόγιο, από κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο (στο εξής: «Χρήστης Αιτών»), που έχει έννομο συμφέρον και διαθέτει υποχρεωτικά ιδιότητα συμβαλλομένου στην προς εγ­γραφή πράξη, με ποινή απαράδεκτης υποβολής της αίτησης και απόρριψής της σε αντίθετη περίπτωση. Η εισαγωγή στη διαδικτυακή εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων του προηγούμενου εδαφίου γίνεται με τη χρήση των κωδικών taxisnet που διαθέτει ο «Χρήστης Αιτών». Για την εκκίνηση της διαδι­κασίας ηλεκτρονικής υποβολής, ο «Χρήστης Αιτών» συμπληρώνει ηλεκτρονική φόρμα και συγκεκριμένα πεδία που αφορούν στην εγγραπτέα πράξη και στο συμβολαιογραφικό έγγραφο που αυτή περιέχεται, τα επηρεαζόμενα ακίνητα κατά τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ), αρμοδιότητας Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποκαταστήματος, τον Κωδικό Ηλεκτρονικού Διαγράμματος (ΚΗΔ), όταν αναφέρεται στην εγγραπτέα πράξη για προσαρτώμενο σε αυτήν τοπογραφικό διάγραμμα ή για τυχόν διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών, όταν η εγγραπτέα πράξη επιφέρει γεωμετρική μεταβολή. Στη συνέχεια ο χρήστης δη­μιουργεί ψηφιακό φάκελο, όπου επισυνάπτει το σώμα του συμβολαιογραφικού εγγράφου στο οποίο περιέχεται η προς καταχώριση εγγραπτέα πράξη στην οποία ο ίδιος συμβάλλεται, την περίληψη, τα αποσπάσματα κτηματολογικών διαγραμμάτων ή το κτηματογραφικό διάγραμμα, όπου απαιτείται και τα προβλεπόμενα κατά την κείμενη νομοθεσία, λοιπά συνυποβαλλόμενα έγγραφα σε ψηφιακή μορφή. Κατά την ίδια διαδικασία μπορεί να συνυποβάλλεται και αίτημα για την έκδοση πιστοποιητικού καταχώρισης, με τη συμπλήρωση του σχετικού πεδίου στην ηλεκτρονική φόρμα. Μετά την ολοκλήρωση της δημιουργίας του ψηφιακού φακέ­λου, ο «Χρήστης Αιτών», τον αποστέλλει και λαμβάνει απαντητικό μήνυμα από το αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο ή Υποκατάστημα, κατά περίπτωση, για τον αριθμό και ημερομηνία πρωτοκόλλου που η αίτηση έλαβε. Εάν προκληθεί τεχνικό σφάλμα κατά τη ροή της ηλεκτρονικής υποβολής, ο «Χρήστης Αιτών» ενη­μερώνεται αυτόματα από το σύστημα ότι δεν είναι αποδεκτή η ολοκλήρωση της διαδικασίας και πρέπει να την επιχειρήσει εκ νέου, εάν το επιθυμεί.

Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα ειδικότερα ορίζονται στις παρ. 7, 8, 9, 10 και 11 του ίδιου άρθρου.».

Η  διαδικασία καταχώρησης των συμβολαίων στο Κτηματολόγιο

Ο χρήστης εκτός από τους κωδικούς taxisnet θα πρέπει να διαθέτει σε ψηφιακή μορφή τα απαιτούμενα προς υποβολή έγγραφα, σε διαφορετικά αρχεία, δηλαδή:

1. Το συμβολαιογραφικό έγγραφο.

2. Τα αποσπάσματα κτηματολογικών διαγραμμάτων που έχουν προσαρτηθεί στο συμβόλαιο.

3. Την περίληψη του συμβολαίου.

4. Τυχόν τοπογραφικά ή διαγράμματα γεωμετρικών μεταβολών. Αν αυτά έχουν υποβληθεί στον υποδοχέα διαγραμμάτων τότε απαιτείται μόνο ο Κωδικός Ηλεκτρονικού Διαγράμματος (ΚΗΔ) ο οποίος συμπληρώνεται στην εφαρμογή.

5. Τυχόν άλλα έγγραφα ή νομιμοποιητικά στοιχεία.

Συνοπτικά, η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής εγγραπτέων πράξεων είναι η εξής:

1. Προεργασία Υποβολής – Δημιουργία «Ψηφιακού Φακέλου»: Ο χρήστης συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα έγγραφα που απαιτούνται για την υποβολή της εγγραπτέας πράξης και δημιουργεί τον ψηφιακό φάκελο της πράξης σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Η προετοιμασία του ψηφιακού φακέλου μπορεί να γίνει καθ’ όλο το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.

2. Υποβολή Πράξης προς Καταχώριση: Όταν έχει ολοκληρωθεί η ανωτέρω προετοιμασία ο χρήστης συνδέεται διαδικτυακά με την υπηρεσία ηλεκτρονικής υποβολής και αιτείται ψηφιακά την καταχώριση. Η αίτηση – πράξη λαμβάνει χρονική προτεραιότητα την στιγμή της υποβολής. Στο σημείο αυτό είναι διαθέσιμος ο Αριθμός Πρωτοκόλλου τον οποίο έλαβε η υποβληθείσα πράξη στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο του φορέα. Δεν επιτρέπεται η περαιτέρω επεξεργασία του ψηφιακού φακέλου. Η υποβολή της πράξης για καταχώριση μπορεί να γίνει κατά το χρονικό διάστημα 08:30-13:30 εργάσιμες ημέρες.

Έλεγχος Νομιμότητας: αφορά την διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας για την αποδοχή ή απόρριψη της πράξης. Ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου οφείλει να ολοκληρώσει τον έλεγχο νομιμότητας και να αποφασίζει για την καταχώριση ή την απόρριψη της υποβληθείσας πράξης. Σε περίπτωση που η πράξη κριθεί καταχωριστέα, το κτηματολογικό γραφείο προχωρά στον υπολογισμό των τελών, όπως περιγράφεται παρακάτω. Σε αντίθετη περίπτωση, η πράξη απορρίπτεται χωρίς να υπολογιστούν τα τέλη. Επίσης, οποιαδήποτε τυχόν τυπική έλλειψη καταγράφεται στο σύστημα, είναι άμεσα διαθέσιμη στον συντάκτη και οφείλει να συμπληρωθεί εντός της ταχθείσης από το Κτηματολογικό Γραφείο προθεσμίας. Με τη διαδικασία αυτή είναι δυνατόν το προσωρινό «ξεκλείδωμα» του ψηφιακού φακέλου ώστε να υποβληθούν τα τυχόν ελλείποντα έγγραφα στοιχεία.

Υπολογισμός Τελών: Παράλληλα, Το Κτηματολογικό Γραφείο πραγματοποιεί τον έλεγχο πληρότητας και υπολογίζονται τα οφειλόμενα τέλη και δικαιώματα.

Ενημέρωση Οφειλής: Με την ολοκλήρωση των βημάτων (3) και (4), υπάρχει άμεση ενημέρωση του χρήστη, ο οποίος έχει διαθέσιμο το [ΕΝΤΥΠΟ ΟΦΕΙΛΗΣ ΤΕΛΩΝ]. Η πληρωμή των οφειλόμενων τελών πραγματοποιείται με βάση το έντυπο αυτό. Συμπληρωματικά αποστέλλεται ενημέρωση στο email του χρήστη. Η προθεσμία καταβολής των τελών είναι δύο (2) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία που αναγράφεται στο «Έντυπο Οφειλής» συμπεριλαμβανόμενης και της ημερομηνίας αυτής.

Καταβολή Τελών: Τα οφειλόμενα τέλη και δικαιώματα καταβάλλονται . Η καταβολή είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί με όλους τους τρόπους που παρέχονται από τις τράπεζες για συναλλαγές με το Κτηματολόγιο.

Επιβεβαίωση Πληρωμής: Η επιβεβαίωση της πληρωμής πραγματοποιείται με αυτοματοποιημένη διαδικασία μεταξύ Κτηματολογίου και ΔΙΑΣ μέσω ανταλλαγής αρχείων. Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι η διαδικασία ενημέρωσης των πληρωμών από την ΔΙΑΣ δεν είναι online, επομένως η επιβεβαίωση πληρωμής ενδέχεται να έχει καθυστέρηση (έως δύο εργάσιμες ημέρες) ανάλογα με την τράπεζα και τον χρόνο καταβολής. Στο σημείο αυτό είναι διαθέσιμη η απόδειξη πληρωμής.

Επεξεργασία/Καταχώριση: Με την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας καταγράφεται στο σύστημα το αποτέλεσμά του και ακολουθεί κατά περίπτωση η καταχώριση ή απόρριψη της πράξης. Στο σημείο αυτό είναι διαθέσιμο είτε το πιστοποιητικό καταχώρισης πράξης, εφόσον έχει αρχικά υποβληθεί ανάλογο αίτημα, είτε η απορριπτική απόφαση του προϊσταμένου.